Waarom ‘voor jezelf kiezen’ zo moeilijk is en hoe bewustwording je hierbij kan helpen

‘Voor jezelf kiezen’ roept bij velen onder ons weerstand op, het voelt als ‘niet oké’ en we associëren het vaak met egoïsme. Tegelijkertijd voelen we dat het belangrijk is om ons geluk na te streven, in onze behoeften te voorzien en onze grenzen te stellen. Toch durven we het niet, het voelt ongemakkelijk. Wat zullen ze wel niet van ons denken? We hebben angst om erop afgerekend te worden, om als egoïst bestempeld te worden.. We voldoen liever met tegenzin aan de wensen van de ander, dan trouw te blijven aan onszelf…

Wat betekent ‘voor jezelf kiezen’ eigenlijk?

Voor jezelf kiezen kan vele vormen aannemen, afhankelijk van de situatie, maar in se is het de basis voor zelfzorg, zelfrespect, zelfliefde en zelfrealisatie. Naast zelfkennis is het één van de essentiële sleutels voor persoonlijke ontwikkeling. Het is handelen in alignement met wie jij werkelijk bent. Het is datgene doen wat bij je past, wat voor jou bestemd is en wat jou bekrachtigt, waardoor jij jezelf in de wereld kunt uitdrukken en jouw uniekheid kunt leven.

Concreet gaat het over kiezen voor wat goed voelt, voor wat jij nodig hebt, voor wat je belangrijk vindt, voor datgene waar je blij van wordt, waarvoor jij energie ter beschikking hebt, ongeacht de mening of verwachtingen van anderen.

Het impliceert de bereidheid om energierovende en ziekmakende situaties en mensen los te laten, om je eigen behoeften au sérieux te nemen en je grenzen te respecteren. Het gaat over volmondig ja zeggen tegen wat goed voelt en beslist nee zeggen tegen wat niet goed voelt.

Voor jezelf kiezen is verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leven, je welzijn en geluk.

Waar komt die schroom vandaan?

Als kind hebben we vooral geleerd om ons aan te passen aan (de wensen en verwachtingen van) anderen en onze eigen verlangens en behoeften aan die van anderen ondergeschikt te maken. Een gemakkelijk kind dat gewoon doet wat van hem gevraagd wordt is flink, toch?

Willen we niet allemaal gezien, gewaardeerd en geliefd worden?

Gelukkig zijn er hier en daar rebellen die het ‘sociaal wenselijke’ af en toe in vraag stellen. ;-) Maar over ‘t algemeen zit het zodanig in ons ingebakken dat het bevrijdende gevoel dat we krijgen - als we dan toch eens prioriteit geven aan onze eigen verlangens en behoeften - meteen wordt verdrongen door gevoelens van schuld en schaamte.

Het is zo vanzelfsprekend, een gewoonte waar we al lang niet meer bij stilstaan. We doen het quasi reflexmatig. De ‘ja’ is er al uit voordat we het zelf goed en wel beseffen… Het nare gevoel waar we dan mee achterblijven, proberen we te negeren. We gaan door!

Vaak weten we ook gewoon niet hóe we het anders kunnen doen. We hebben het nooit geleerd.

Enkele onderliggende overtuigingen onder de loep

Als ik voor mezelf kies, doe ik de ander tekort.

Ik wil anderen niet teleurstellen.

Voor mezelf kiezen voelt egoïstisch.

Als ik voor mezelf kies, dan moet ik mij verantwoorden.

Is het waar?

Is het werkelijk zo dat wanneer je voor jezelf kiest, je de ander tekort doet?

Is voor jezelf kiezen echt egoïstisch?

Stel je de ander teleur als jij beslist om vandaag iets voor jezelf te doen?

Verwacht de ander effectief verantwoording van je als je ‘nee’ zegt?

Enkele kanttekeningen…

Wat betekent het eigenlijk dat je de ander niet wil teleurstellen?

Is de ander teleurgesteld in jou als mens, vriendin, dochter, moeder, partner als je niet ingaat op zijn/haar verzoek? Of vindt hij/zij het gewoon jammer?

Misschien zit er angst voor afwijzing onder of een gevoel van ‘ik ben niet goed genoeg’...

Ben jij verantwoordelijk voor het welzijn en geluk van anderen? En in hoeverre maak jij anderen verantwoordelijk voor jouw welzijn en geluk? Heb je toestemming of goedkeuring nodig van de mensen rondom jou om jouw geluk na te streven?

Waarom hecht je zoveel belang aan de mening van anderen? Waarom denk je in hun plaats? Wil je goed doen voor iemand omdat je het ook écht wilt en omdat het ook klopt voor jou? Of doe je het eerder uit schuldgevoel, omdat het zo hoort of uit angst voor afwijzing?

Welk advies geef jij aan je beste vriend(in) of aan je kind als het op zelfzorg, zelfliefde en zelfrespect aankomt?

We denken ook vaak in termen van het ene óf het andere. We zorgen of voor de ander, of voor onszelf. Kunnen we dan niet voor onszelf én voor de ander zorgen?

Kloppen deze overtuigingen ook nog als we ze omdraaien?

De ander doet mij tekort als hij/zij voor zichzelf kiest.

Anderen stellen mij teleur als ze hun gevoel volgen en op dit moment prioriteit geven aan hun eigen wensen en behoeften.

Mensen die hun grenzen aangeven vind ik egoïstisch.

Als iemand ‘nee’ tegen mij zegt, is die mij verantwoording schuldig.

Hoe voelt dit?

Als ik niet voor mezelf kies, doe ik mezelf tekort en daarmee ook de ander.

Ik stel niemand teleur door goed voor mezelf te zorgen.

Als ik voor mezelf kies / voor mezelf zorg / m’n grenzen respecteer, dan kan ik er ook écht zijn voor de ander.

Een bewuste, volmondige ja is veel waardevoller dan een ja uit schuldgevoel of verplichting.

Win-win

Als je goed voor jezelf zorgt en datgene doet wat nodig is om je goed in je vel te (blijven) voelen, dan kan je ook het beste van jezelf geven. We kunnen immers maar iets voor anderen betekenen vanuit een stevige basis zelfzorg. Denk maar aan de veiligheidsvoorschriften op het vliegtuig: Zet eerst je eigen zuurstofmasker op, pas dan kun je ook anderen helpen.

Als jij jezelf toestaat om écht gelukkig te zijn en daar al het nodige voor doet, bewijs je daar niet alleen jezelf een grote dienst mee, ook je omgeving is gebaat met de gelukkigste versie van jou.

Bovendien inspireer je anderen om hetzelfde te doen.

Onderschat het effect van jouw persoonlijk levensgeluk niet op de rest van de wereld.

Maak je je zorgen dat ‘voor jezelf kiezen’ zal doorslaan naar egoïsme? Wees gerust, iedereen heeft van nature het verlangen in zich om iets positiefs te kunnen bijdragen voor iemand anders. Daarin vindt de mens de zin van zijn bestaan en dat leidt tot voldoening en geluk.

Kies dus voor de beste versie van jezelf en deel die met de wereld.

Hartegroet

Evi

Lifecoach & loopbaancoach ism Diaspoor Werk Met Zin